Raport ESG
Grupy Kapitałowej ENEA za 2020 r.

43.7. Spór dotyczący cen na świadectwa pochodzenia energii OZE oraz wypowiedziane umowy na zakup praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł

ENEA S.A. jest stroną 8 postępowań sądowych dotyczących umów na zakup praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł, na które składają się:

  • 5 postępowań o zapłatę, w których przeciwko ENEA S.A. dochodzone są roszczenia tytułem wynagrodzenia, kar umownych bądź odszkodowania;
  • 2 postępowania o ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia przez ENEA S.A. umów sprzedaży praw majątkowych dokonanego 28 października 2016 r., przy czym w jednym postępowaniu równolegle z żądaniem ustalenia dochodzone jest roszczenie o zapłatę;
  • 1 postępowanie o zapłatę, w którym ENEA S.A. dochodzi roszczenia tytułem kary umownej.

ENEA S.A. dokonała potrącenia płatności części wierzytelności przysługujących kontrahentom wobec ENEA S.A. z tytułu zapłaty ceny za sprzedane prawa majątkowe z wierzytelnością odszkodowawczą ENEA S.A. wobec wytwórców OZE. Szkoda wyrządzona ENEA S.A. powstała wskutek niewykonania przez kontrahentów obowiązku kontraktowego przystąpienia w dobrej wierze do renegocjacji kontraktów długoterminowych na sprzedaż praw majątkowych zgodnie z obowiązującą strony klauzulą adaptacyjną.

28 października 2016 r. ENEA S.A. złożyła oświadczenia, w zależności od umowy, o wypowiedzeniu albo o odstąpieniu od długoterminowych umów na zakup przez Spółkę praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł (tzw. zielonych certyfikatów) (”Umowy”).

Umowy zostały zawarte w latach 2006-2014 z niżej wymienionymi kontrahentami, do których należą instalacje wytwórcze energii elektrycznej z odnawialnych źródeł („Kontrahenci”):

  • Farma Wiatrowa Krzęcin Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie;
  • Megawind Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie;
  • PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. z siedzibą w Bełchatowie;
  • PGE Energia Odnawialna S.A. z siedzibą w Warszawie;
  • PGE Energia Natury PEW Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (obecnie PGE Energia Odnawialna S.A. z siedzibą w Warszawie);
  • „PSW” Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie;
  • in.ventus Sp. z o.o. EW Śniatowo sp.k. z siedzibą w Poznaniu (obecnie TEC1 Sp. z o.o. EW Śniatowo Sp. k. z siedzibą w Katowicach);
  • Golice Wind Farm Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.

Umowy uległy rozwiązaniu co do zasady do końca listopada 2016 r. Dokładna data rozwiązania poszczególnych Umów wynikała z zapisów kontraktowych.

Przyczyną wypowiedzenia/odstąpienia od poszczególnych Umów przez Spółkę było wyczerpanie możliwości przywrócenia równowagi kontraktowej i ekwiwalentności świadczeń stron wywołanych zmianami prawa.

Zmiany prawa, do których doszło po dniu zawarcia wymienionych Umów, tj. w szczególności:

  • rozporządzenie Ministra Gospodarki z 18 października 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii (Dz. U. z 2012 r., poz. 1229);
  • ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2015 r. poz. 478) i związane z tą ustawą kolejne zmiany prawa oraz ogłoszone projekty zmian prawa, tj. w szczególności:
    ustawa z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 925); oraz
  • projekt rozporządzenia Ministra Energii w sprawie zmiany wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, które ma zostać wydane na podstawie upoważnienia wynikającego z art. 12 ust. 5 ustawy z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw;

spowodowały obiektywny brak możliwości sporządzenia wiarygodnych modeli prognozujących kształtowanie się cen zielonych certyfikatów.

Celem rozwiązania Umów jest uniknięcie przez Spółkę straty stanowiącej różnicę między cenami umownymi a ceną rynkową zielonych certyfikatów. Ze względu na zmieniające się warunki prawne po rozwiązaniu Umów w roku 2017, w szczególności wynikające z ustawy z 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii, szacowana wartość przyszłych zobowiązań umownych uległaby zmianie. W obecnym stanie prawnym byłaby znacząco niższa w porównaniu do kwoty ok. 1 187 mln zł szacowanej na moment wypowiedzenia Umów. Spadek odzwierciedla zmianę sposobu wyznaczania opłaty zastępczej, która zgodnie z treścią części Umów stanowi podstawę do wyliczania ceny kontraktowej i powiązanie jej z ceną rynkową. Spółka utworzyła rezerwę w kwocie 139 464 tys. zł na potencjalne roszczenia wynikające z wypowiedzianych Umów, w odniesieniu do przedstawionych do 31 grudnia 2020 r. zgłoszeń transakcyjnych sprzedaży praw majątkowych przez kontrahentów. Rezerwa jest prezentowana w nocie 33.

W lutym 2020 r. ENEA S.A. zawarła z Megawind Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie, z którego powództwa zostały wszczęte trzy postępowania sądowe, umowę w sprawie ugodowego rozwiązania sporów w ramach której:

  • w sprawie o sygn. akt IX GC 64/17 postępowanie zostało prawomocnie umorzone w związku z zawartą ugodą sądową;
  • w sprawie o sygn. akt IX GC 996/16 postępowanie zostało prawomocnie umorzone w związku z cofnięciem przez ENEA S.A. apelacji od wyroku z 29 listopada 2019 r.;
  • w sprawie o sygn. akt IX GC 1167/16 postępowanie zostało prawomocnie umorzone w związku z cofnięciem przez Megawind Polska Sp. z o.o. pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczeń.

W sprawie z powództwa Golice Wind Farm Sp. z o.o. przeciwko ENEA S.A., Sąd wydał 14 sierpnia 2020 r. wyrok częściowy i wstępny, w którym:

  • oddalił powództwo o ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia przez ENEA S.A. umowy sprzedaży praw majątkowych dokonanego 28 października 2016 r.;
  • uznał roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za prawa majątkowe i zasądził od ENEA S.A. kwotę 6 042 tys. zł wraz z odsetkami;
  • w pozostałym zakresie uznał roszczenie o zapłatę za usprawiedliwione co do zasady.

Wyrok nie jest prawomocny. ENEA S.A. wniosła apelację od części wyroku, tj. w zakresie pkt. 2 i 3.

W sprawach toczących się z powództwa spółek z Grupy Kapitałowej PGE, tj.:

  • PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. z siedzibą w Bełchatowie (sygn. akt IX GC 555/16) – postanowieniem z 15 października 2020 r. sąd zawiesił postępowanie na zgodny wniosek stron. Postanowienie jest prawomocne;
  • PGE Energia Odnawialna S.A. z siedzibą w Warszawie (sygn. akt IX GC 1011/17) – postanowieniem z 21 października 2020 r. sąd zawiesił postępowanie na zgodny wniosek stron. Postanowienie jest prawomocne;
  • PGE Energia Odnawialna S.A. z siedzibą w Warszawie (sygn. akt IX GC 1064/17) – postanowieniem z 23 października 2020 r. sąd zawiesił postępowanie na zgodny wniosek stron. Postanowienie jest prawomocne.

W sprawie z powództwa ENEA S.A. przeciwko PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. (sygn. akt X GC 608/20) – postanowieniem z 26 października 2020 r. sąd zawiesił postępowanie na zgodny wniosek stron. Postanowienie jest prawomocne.

W sprawie z powództwa Hamburg Commercial Bank AG przeciwko ENEA S.A., w której Hamburg Commercial Bank AG dochodzi roszczeń z umowy sprzedaży praw majątkowych nr ENEA/WINDPARK ŚNIATOWO/PMOZE/2013 z 26 lutego 2014 r. zawartej przez ENEA S.A. z Windpark Śniatowo Management GmbH EW Śniatowo Sp. k. (obecnie TEC1 Sp. z o.o. EW Śniatowo Sp. k. z siedzibą w Katowicach) powołując się na ich nabycie na podstawie umowy przelewu wierzytelności, Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał 25 lutego 2021 r. wyrok częściowy, w którym zasądził od ENEA S.A. kwotę 494 tys. zł, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Wyrok nie jest prawomocny. ENEA S.A. złożyła wniosek o pisemne uzasadnienie wyroku, który umożliwia ENEA S.A. wniesienie apelacji od tego wyroku. Postępowanie w pozostałym zakresie, tj. dotyczącym żądania objętego rozszerzeniem powództwa z 17 stycznia 2019 r. i żądania objętego rozszerzeniem powództwa z 20 sierpnia 2019 r. jest prawomocnie zawieszone na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 24 października 2019 r. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania prowadzonego przez tutejszy Sąd pod sygn. akt IX GC 552/17.

Wyniki wyszukiwania